بررسی وضعیت صادرات در فروردین 1401 نسبت به مدت مشابه آن در سال 1400 نشان می‌دهد که صادرات ایران به 15 کشور همسایه به علاوه هند و چین طی این مدت نسبت به مدت مشابه سال قبل آن 26 درصد رشد داشته است.

یکی از اهداف دولت سیزدهم توسعه روابط تجاری بر کشورهای همسایه به علاوه هند و چین است. 

در این‌باره، علیرضا پیمان پاک، رئیس سازمان توسعه تجارت ایران، می‌گوید: سال‌های گذشته یک سری اقدامات و فعالیت‌هایی صورت گرفته بود و در حال حاضر رئیس‌جمهور هدف‌گذاری کرده است تا بتوانیم در ۴ سال آینده حداقل ۳۵ میلیارد دلار افزایش صادرات غیرنفتی داشته باشیم و با این هدف‌گذاری باید سیاست‌گذاری‌ها و اقدامات را منطبق کنیم.

به گفته رئیس‌کل سازمان توسعه تجارت ایران‌ مطالعات سازمان توسعه تجارت نشان می‌دهد که از کشورهای همسایه به‌ علاوه چین و هند حداقل ۱۰۰ میلیارد دلار می‌توانیم کسب درآمد کنیم،  این بازارها را می‌شود در اختیار گرفت فقط باید تسهیل صورت گیرد و دولت نیز کارشکنی نکرده و موانعی برای تاجر و صادرکننده ایجاد نکند.

* آل اسحا‌ق: ایران ظرفیت 1200 میلیارد دلاری تجارت در کشورهای همسایه اطراف دارد

بنابراین گزارش درباره ظرفیت تجاری کشورهای همسایه نیز یحیی آل اسحاق، رئیس اتاق بازرگانی ایران و عراق، گفته است: با توجه به موقعیت منطقه‌ای ژئوپلتیک ما و همسایه بودن با 15 کشور یک ظرفیت 1200 میلیارد دلاری تجارت سالانه در کشورهای همسایه اطراف وجود دارد که طبق مطالعات انجام شده، ما از این ظرفیت صادرات و واردات تعامل 1200 میلیارد دلاری چیزی حدود 200 تا 300 میلیون دلار می‌توانیم سهم داشته باشیم اما در زمان حال چیزی حدود 20 تا 30 میلیارد دلار است.

* تجارت غیرنفتی کشور در چهار ماه نخست امسال 22 درصد رشد داشت

براساس آمار رسمی منتشر شده از سوی گمرک، شاهد روند مثبتی در تجارت خارجی کشور هستیم به طوری که تجارت غیرنفتی کشور در چهار ماه نخست امسال با 46 میلیون و 815 هزار تن کالا به ارزش 34 میلیارد و 480 میلیون دلار رسید که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 22 درصد رشد داشته است. 

* ارزش صادرات ایران در یک ماهه اول امسال به کشور امارات 668 میلیون دلار

با توجه به اهمیت تجارت با کشورهای همسایه به بررسی وضعیت صادرات به 15 کشور همسایه پرداختیم که براساس گزارش سازمان توسعه تجارت که از  داده‌های گمرک جمهوری اسلامی ایران تهیه شده حاکی از آن است که در فروردین ماه 1401 بیشترین میزان صادرات در بین کشورهای همسایه به امارات، عراق، ترکیه، افغانستان و پاکستان بوده است. 

ارزش صادرات در یک ماهه اول امسال به کشور امارات 668 میلیون دلار بوده که در مقایسه با صادرات 360 میلیون دلاری به این کشور در یک ماهه سال گذشته، صادرات به این کشور 86 درصد رشد داشته است. 

اما صادرات به عراق در یک ماهه ابتدای امسال و در مقایسه با سال گذشته 2 درصد کاهش داشته است به این ترتیب که ارزش صادرات به عراق در یک ماهه ابتدای امسال‌ 426 میلیون دلار بوده است در حالی که ارزش صادرات به عراق در یک ماهه فروردین سال گذشته 437 میلیون دلار بوده است. 

* جزئیات ارقام صادراتی به کشورهای همسایه

 صادرات به ترکیه در یک ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته 98 درصد رشد داشته به طوری که صادرات به ترکیه از 182 میلیون دلار در فروردین ماه گذشته به 361 میلیون دلار در فروردین ماه سال جاری رسیده است. 

صادرات به افغانستان در یک ماهه اول امسال 108 میلیون دلار و به پاکستان 82 میلیون دلار بوده است. 

* جمع صادرات در یک ماه نخست امسال به چین و هند 1 میلیارد و 393 میلیون دلار‌

به غیر از کشورهای همسایه، چین و هند نیز از جمله کشورهای مهم صادراتی ایران به شمار می‌رود. 

صادرات ایران به چین در یک ماه نخست امسال یک میلیارد و 291 میلیون دلار و در یک ماه نخست سال 1400 در مجموع 999 میلیون دلار بوده که به این اساس صادرات به این کشور به لحاظ ارزشی 29 درصد رشد داشته است. 

اما صادرات به هند 18 درصد کاهش داشته است یعنی صادرات ایران به این کشور از 124 میلیون دلار در یک ماه نخست سال گذشته به 102 میلیون دلار در فروردین ماه امسال رسیده است.

در مجموع میزان صادرات کشور در یک ماه نخست امسال به 15 کشور همسایه به ارزش یک میلیارد و 291 میلیون دلار بوده است که در مقایسه با صادرات یک میلیارد و 426 میلیون دلاری به 15 کشور همسایه در ماه نخست سال گذشته صادرات 28 درصد رشد داشته است. 

جمع صادرات در یک ماه نخست امسال به چین و هند به ارزش یک میلیارد و 393 میلیون دلار بوده است و جمع صادرات به 15 کشور همسایه به علاوه هند و چین در فروردین ماه امسال 3 میلیارد و 220 میلیون دلار بوده است.

طبق گزارش‌ها جمع کل صادرات کشور در نخستین ماه سال یعنی فروردین 3 میلیارد و 699 میلیون دلار بوده که در مقایسه با صادرات 2 میلیارد و 969 میلیون دلاری در سال گذشته صادرات کشور در فروردین ماه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته 24.6 رشد داشته است. 

نکته ‌ اینکه صادرات به اغلب کشورهای همسایه، چین و هند به لحاظ وزنی در فروردین‌ امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته منفی بوده است. 

منبع: فارس 

مدیرعامل یوکوبانک هند گفت: دلیل تسویه دیرهنگام تعهدات مالی یوکوبانک کافی نبودن ذخیره روپیه، تحت تاثیر کاهش میزان خرید نفت هند از ایران و میزان مبادلات تجاری این دو کشور است.

نشست اتاق مشترک ایران و هند با فعالان اقتصادی و بانکی، با حضور سوما سانکارا پراساد مدیرعامل یوکو بانک هند برگزار شد. در این نشست ابراهیم جمیلی رئیس اتاق مشترک ایران و هند با اشاره به تغییر رویکرد اخیر کشور هند و ابراز تمایل برای ارتقا سطح همکاری‌ها به قبل از دوره تحریم بیان کرد: اگرچه ما هنوز نمی‌دانیم هند تا چه میزان در این رویکرد جدی است اما این ابراز علاقه را امیدوارکننده می‌دانیم.

او با تأکید بر اینکه حل مشکلات بانکی به افزایش میزان مبادلات تجاری منجر خواهد شد گفت: اگرچه یوکو بانک از قدیم شریک تجاری ایران بوده و در دوره تحریم‌ها نیز همکاری خوبی با ما داشته است اما ما گلایه‌هایی از این بانک داریم.

او با بیان اینکه روابط تجاری یک جاده دوطرفه است و خواسته‌های طرفین باید در آن محقق شود افزود: برای همکاری نیاز به اعتماد بیشتر به هم داریم. طرف‌های تجاری ایران به یوکوبانک اعتماد کرده و پول خود را نزد آن می‌گذارند و انتظار دارند این بانک در انتقال پول و همکاری‌های مالی سرعت بیشتری داشته باشد.

جمیلی بیان کرد: مشکل اصلی این است که چه فروشندگان هندی و چه صادرکنندگان ما به موقع پول خود را دریافت نمی‌کنند. در حالی که ایران و هند تفاهم‌نامه استفاده از ریال-روپیه را امضا کرده‌اند. بهتر است اطمینان بیشتری به هم داشته و استانداردهای بین‌المللی را در زمینه تبادل پولی رعایت کنیم. ما از دو طرف ایرانی و هندی شکایت‌هایی به دلیل عدم ایفای تعهد مالی به موقع یوکوبانک داریم.

او ادامه داد: این باعث بی‌اعتمادی دو طرف شده و بدقولی‌ها به تولیدات و منابع تولیدکننده، صادرکننده و واردکننده صدمه زده است.

در ادامه سوما سانکارا پراساد مدیرعامل یوکو بانک هم با بیان اینکه این بانک نقش مهمی در بهبود تجارت دو کشور داشته و تنها بانک هندی است که در تهران دفتر دارد بیان کرد: ما برای اجرای مکانیزم پرداخت ریالی-روپیه ای یک فرآیند ۱۰ ساله را تکمیل کرده و به عنوان یک بانک تلاش کردیم مبادلات مالی دوطرف هرچه بیشتر تسریع شود.

او در توضیح دلایل تسویه دیرهنگام تعهدات مالی گفت: اتفاقاً جلسه مشابهی نیز چندی پیش در هند برگزار شد که صادرکنندگان هندی همین گلایه را داشتند. ریشه این تأخیر به کاهش خرید نفت هند از ایران باز می‌گردد. تا سال ۲۰۱۹ که هند از ایران نفت خریداری می‌کرد مشکلی در تسویه‌حساب مبادلات بازرگانی وجود نداشت چرا که موجودی روپیه کافی بود. اما بعد از آن خرید نفت محدود شده و موجودی روپیه نیز کاهش یافت.

او تأکید کرد: باید برای افزایش موجودی روپیه و تسریع تراکنش‌های مالی راه‌هایی به صورت دوجانبه پیدا کنیم. باید مقامات دولتی و بازرگانان دو کشور رایزنی‌های لازم را انجام دهند و مشخص کنند چه راه‌های جدیدی برای افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور وجود دارد. یوکوبانک فقط نقش تسهیل مبادلات مالی ایران و هند را بر عهده دارد در حالی که افزایش میزان مبادلات تجاری دو کشور بر عهده دولت‌ها و بخش خصوصی کشورها است.

احتراما" به اطلاع می رساند با توجه به سفر آقای "سوما سانکارا پراساد " مدیرعامل یوکو بانک هند به ایران،  اتاق مشترک بازرگانی ایران و هند در نظر دارد با توجه به مشکلات موجود در تبادلات بانکی و مراودات مالی  بین دو کشور، نشستی را با حضور مدیرعامل یوکو بانک، کارشناسان بانکی و فعالان اقتصادی در روز چهارشنبه مورخ 25/ 03/1401 از ساعت 14 الی 16 در سالن طبقه هشتم ساختمان اصلی اتاق ایران (با رعایت پروتکل های بهداشتی ) برگزار نماید.

خواهشمند است در صورت تمایل به حضور در این جلسه در اسرع وقت مراتب را به دبیرخانه اتاق به شماره 88346744 و یا شماره واتساپ 09126501081 اعلام نمایید.

در نشست مشترک تجاری فعالان اقتصادی عضو اتاق بازرگانی تهران با اعضای یک هیات تجاری از اتاق بازرگانی و صنعت PHD هند، دو طرف با بررسی راه‌های توسعه روابط و مشکلات آن، پیشنهاداتی از جمله سرمایه‌گذاری مشترک در حوزه خودروسازی و معدنکاری مطرح کردند.

همایش مشترک فعالان اقتصادی ایران و هند به منظور بررسی راهکارهای ارتقای سطح مناسبات تجاری با حضور نمایندگان بیش از 150 شرکت ایرانی و هندی در اتاق بازرگانی تهران برگزار شد. اعضای هیات تجاری هندی به سرپرستی نایب‌رئیس اتاق بازرگانی PHD این کشور که در زمینه‌های سلامت، کشاورزی و صنایع غذایی، مواد شیمیایی، خدمات مالی، بسته­ بندی و ... فعالیت دارند به منظور دیدار و مذاکره با تجار و بازرگانان ایرانی در اتاق تهران حاضر شدند.

این همایش که با همکاری اتاق مشترک بازرگانی ایران و هند و سفارت هند برگزار شد، دو طرف با اشاره به فرصت‌های همکاری دو و چندجانبه بر ضرورت توسعه مراودات اقتصادی و تجاری تاکید کردند.

در ابتدای این نشست دبیرکل اتاق تهران با بیان اینکه برگزاری این گردهمایی می‌تواند فصل جدیدی در مناسبات اقتصادی ایران و هند باز کند، گفت: در حال حاضر نگرانی‌هایی هم از طرف ایران و هم از طرف هند در برابر توسعه همکاری‌های دو کشور وجود دارد که امیدواریم با مذاکره به وضعیت مطلوب‌تری از مناسبات دوجانبه دست پیدا کنیم.

بهمن عشقی در ادامه سخنانش با اشاره به اینکه اتاق بازرگانی تهران حدود 138 سال قدمت دارد و به نمادی از فرهنگ ایرانی و مدرن‌گرایی عرفی جامعه مدنی ایران تبدیل شده است، گفت: البته قصد نداریم در این همنشینی از مشکلات توسعه ارتباطات دو کشور نظیر سخت‌گیری‌های یوکوبانک یا گمرک و سازمان استاندارد هند بر فعالان اقتصادی ایرانی سخنی به میان بیاوریم که این مشکلات در جای خود در حال پیگیری است. نکته حائز اهمیت آن است که فهرستی طولانی از فرصت‌های همکاری میان دو کشور در حوزه‌های چون حمل‌و‌نقل دریایی، اقتصاد دیجیتال و انرژی وجود دارد که باید روی آنها متمرکز شد.

او همچنین از امکان همکاری در کشورهای ثالث اعم از عراق، افغانستان، لبنان و سوریه سخن گفت و افزود: باید توجه داشت که استفاده از ظرفیت‌های بندر چابهار می‌تواند به سند کارآمدی یا ناکارآمدی همکاری‌های اقتصادی دو کشور تبدیل شود.

دبیرکل اتاق تهران در ادامه با اشاره به اینکه ظرفیت‌ دولت‌ها در توسعه مناسبات اقتصادی ظرفیت چندان بزرگی نیست، گفت: ما در اینجا گرد‌هم آمده‌ایم تا در سایه هم‌اندیشی و مذاکرات، راهکارهایی برای ارتقای سطح مراودات در چارچوب دیپلماسی عمومی احصا کنیم.

عشقی در بخش دیگری از سخنانش، تحولات بین‌المللی نظیر جنگ روسیه و اوکراین و سایر فرصت‌ها و تهدیدهای پیرامونی را مورد اشاره قرار داد و گفت: اتفاقاتی که طی 4 الی 5 ماه اخیر در عرصه ‌بین‌المللی رخ داده، احتمالا اهمیت ارتباط با ایران و متعاقب آن ارتباط زمینی با روسیه را برای هند دو چندان کرده‌است. از طرفی وجود رقبا و رفقای منطقه‌ای مشترک برای ایران و هند و همچنین نقش ایران در ارتباط میان هند و روسیه، عمق وظایف بخش خصوصی دو کشور برای تعمیق مبادلات تجاری و اقتصادی بین دو طرف را نشان می‌دهد. نقش‌‌‌آفرینی فعالان اقتصادی دو کشور در این عرصه از آن رو حائز اهمیت است که به هر حال دولت‌ها درگیر امور جاریه هستند و این بخش خصوصی است که باید راه را باز کند.

او در ادامه با اشاره به ضرورت واقع‌بینی در قبال تغییرات و تحولات عرصه ‌بین‌الملل گفت: هند با توجه به جمعیتش به عنوان بزرگترین دموکراسی شناخته می‌شود و انتظار این است که این کشور، همان نگرش معطوف به روسیه به عنوان کشوری که در معرض تحریم قرار گرفته را در مورد ایران نیز لحاظ کند.

عشقی با تاکید بر افزایش تعاملات اقتصادی ایران و هند گفت: ایران و هند در طول 30 سال گذشته، واجد دشمنانی مشترک بوده‌اند و اکنون اگرچه شکل این تهدیدها تغییر کرده اما ماهیت آن بدون تغییر باقی مانده است؛ ضمن آنکه، تاریخ مهاجرت آریایی‌ها نشان‌ می‌دهد که ما یک ملت هستیم و آنچه از یک ملت بودن انتظار می‌رود، فراتر از روابط و تعاملاتی است که امروز مشاهده می‌کنیم.

دبیرکل اتاق بازرگانی تهران سپس از آمادگی کامل این اتاق برای گفت‌وگو با دولت و فعالان بخش خصوصی هند در اتاق‌های بازرگانی این کشور در جهت تعمیق روابط اقتصادی و تجاری دو کشور سخن گفت.

نیاز هند به نفت و انرژی ایران

در این رویداد، رایزن اقتصادی و بازرگانی سفارت هند در تهران، به اقتصاد مکمل دو کشور ایران و هند اشاره کرد و گفت: شرکت‌های ایرانی از ظرفیت و توانمندی صنایع و شرکت‌های فناوری هند برای پیوستن به بازارهای جهانی استفاده کنند.

گواتام واهی، با بیان اینکه شرکت‌های بزرگ جهانی، در هند فعال و مستقر هستند و یادآوری اینکه هند در نزاع رخ داده میان روسیه و اوکراین، تحت تاثیر هیچ یک از قدرت‌های جهانی نیست، تاکید کرد: هند به نفت و منابع انرژی ایران نیاز دارد.

وی توسعه روابط اقتصادی میان ایران و هند را مستلزم توسعه مناسبات سیاسی و نزدیکی بیشتر دولت‌های دو کشور عنوان کرد و افزود: همکاری دو کشور در توسعه برخی زیرساخت‌ها در ایران از جمله توسعه بندر چابهار و احداث خط ریلی میان ایران و هند، به ارتقای مناسبات اقتصادی دو طرف خواهد انجامید.

علاقمندی هند به سرمایه‌گذاری در صنعت خودرو ایران

نایب‌رئیس روابط بین‌الملل منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا در اتاق بازرگانی و صنعت PHD هند نیز با تاکید بر اینکه متاسفانه مردم هند اطلاع اندکی از ظرفیت و توانمندی صنعتی و اقتصادی موجود در ایران دارند، رفت‌و‌آمد هیات‌های تجاری میان دو کشور را در شناخت زمینه‌های همکاری میان دو طرف را کلیدی دانست.

ویجای مِهتا، با بیان اینکه هند طی چند سال آتی به یک اقتصاد 5 هزار میلیارد دلاری در جهان تبدیل خواهد شد، افزود: سیاست‌های اقتصادی دولت در هند، منجر به آن شده که رشد سریع اقتصادی این کشور از چین پیشی بگیرد.

وی افزود: توسعه اقتصادی و اتخاذ سیاست توزیع فرصت‌های برابر میان تمامی شهروندان هند، منجر به آن شده که امروز بسیاری از شرکت‌های بزرگ بین‌المللی، دفاتر و کارخانه‌های خود را از چین، اندونزی و بنگلادش به هند انتقال دهند چرا که هند از نظام حقوقی و سیستم بانکی پیشرفته‌ای برخوردار شده است.

ویجای مهتا همچنین امیدواری خود برای رفع مشکلات اقتصادی موجود میان ایران و هند را ابراز کرد و افزود: شرکت‌ها و صنایع هند این آمادگی را دارند که در توسعه صنایع نرم‌افزار، درمان و سلامت و همچنین مهندسی و ساخت، خدمات خود را به شرکت‌های ایرانی ارائه دهند.

وی با بیان اینکه کارخانه بسیاری از شرکت‌های خودروسازی اروپایی در هند فعال است و تولیدات این کارخانه‌ها از هند به دیگر نقاط جهان صادرات می‌شود، افزود: یکی از زمینه‌های همکاری میان ایران و هند، سرمایه‌گذاری مشترک در صنعت خودروسازی است.

روابط مطلوب سیاسی به توسعه ارتباطات اقتصادی کمک می‌کند

در ادامه این جلسه، احمد صادقی که به نمایندگی از وزارت امور خارجه ایران در این نشست حضور یافته بود، با اشاره به اینکه هند برنامه‌های اقتصادی بلندپروازانه‌ای داشته و ایران نیز یکی از کشورهای قدرتمند تامین‌کننده غرب آسیاست، عنوان کرد که قراردادهای بلندمدتی برای همکاری‌های دوجانبه در چابهار منعقد شده که به حوزه‌های انرژی، ترانزیت و حمل و نقل مربوط است و این همکاری‌ها در‌ آینده رونق بیشتری پیدا خواهد کرد.

رئیس اداره هند وزارت امور خارجه در ادامه روابط سیاسی دو کشور را نیز مطلوب ارزیابی کرد و همچنین با اشاره به رفت‌و آمدهای سیاسی دولتمردان ایران و هند طی سال‌های اخیر گفت: این بستر مناسب روابط سیاسی، می‌تواند به توسعه ارتباطات اقتصادی کمک کند.

صادقی در ادامه گفت: ارزش مراودات تجاری دو کشور در سال‌های 2014 تا 2018 در حدود 14 میلیارد دلار برآورد می‌شد که این رقم اکنون به حدود 2.2 میلیارد دلار رسیده است. اما به محض رفع موانع موجود در تعاملات تجاری دو کشور، پیش‌بینی می‌شود که ارزش این مراودات اعم از تجاری یا سرمایه‌گذاری به سقف 30 میلیارد دلار در 5 سال‌ آینده برسد.

پیشنهاد سرمایه‌گذاری مشترک در حوزه معدن

 در ادامه، نایب‌رئیس اتاق مشترک ایران و هند با اشاره به اینکه پس از شیوع ویروس کرونا، این نخستین هیاتی است که از هند عازم ایران شده‌است، گفت: ما فراموش نمی‌کنیم که هندی‌ها در شرایط تحریم، ارتباطات تجاری خود را با ایران قطع نکردند و ایران این سبقه را در زمان گشایش‌ها در نظر خواهد داشت.

مهدی رنگ‌رونا سپس گفت که ایران می‌تواند تامین‌کننده انرژی، نفت، میعانات گازی مورد نیاز هند باشد و انتظار این است که ایران بتواند از طرف هندی، تکنولوژی، نرم افزار، محصولات شیمیایی و نساجی دریافت کند. او همچنین با اشاره به توانمندی‌های ایران در صادرات محصولات معدنی، پیشنهاد سرمایه‌گذاری مشترک در حوزه معدن را مطرح کرد.

در ادامه این جلسه، شرکت‌های ایرانی و هندی در نشستی رو در رو به گفت‌وگو در رابطه با زمینه‌های همکاری و توسعه مراودات بخش خصوصی دو کشور پرداختند.

پیش از آغاز این همایش نیز، دبیرکل اتاق تهران و نایب‌رئیس روابط بین‌الملل منطقه خاورمیانه و شمال آفریقای اتاق بازرگانی و صنعت PHD هند در نشستی خصوصی در رابطه با فرصت‌های همکاری دو کشور به گفت‌وگو و تبادل نظر پرداختند.

منبع: اتاق تهران